Önbellek, bir cihazın, tarayıcının veya uygulamanın daha hızlı ve daha verimli çalışmasını sağlayan geçici dosyalar için özel bir depolama alanıdır. Bir uygulamayı veya web sitesini ilk kez açtıktan sonra, bir önbellek oluşur ve diğer ilgili verileri cihazınızda saklar. Önbelleğe alınan veriler, sonraki her ziyarette bir uygulamayı veya web sitesini hızlı bir şekilde yüklemek için kullanılır.
Bilgisayar ve telefonda herhangi bir program yada uygulamada hata aldıysanız büyük olasılıkla size önbellek dosyalarını silmeniz tavsiye edilecektir. Muhtemelen çözüm için sizin de deneyeceğiniz ilk yöntem bu olacaktır. Sildiğimiz ön bellek nedir? Ne işe yarar? Önbellek silinirse ne olur?
Önbellek Nedir?
Önbellek, web sitelerinin, tarayıcıların ve uygulamaların daha hızlı yüklenmesine yardımcı olmak için geçici verileri toplayan ayrılmış bir depolama konumudur. Önbellek, verileri hızlı bir şekilde almayı kolaylaştırır ve bu da cihazların daha hızlı çalışmasına yardımcı olur.
Günlük olarak kullandığımız akıllı cihazlar düşünüldüğünde önbelleklerin önemli rol oynadığını görebiliriz. Önbelleklerin önemli rol oynadığı alanlar nelerdir?
Akıllı Cihazlar ve Yazılım
Neredeyse tüm akıllı cihazlardaki yazılım ve donanımda önbellekler bulunmaktadır. Bilgisayarlardaki, akıllı telefon ve tabletlerdeki yazılımda bilgi işlemekten sorumlu temel bileşen olan CPU veya merkezi işlem birimi kendi önbelleğine sahiptir.
Bir CPU önbelleği, CPU’nun sık kullanılan bilgileri kolayca almasına yardımcı olmak için tasarlanmış küçük bir bellek bloğudur. Cihazınızın ana belleğinin talimatları yürütmek için kullandığı verileri, yalnızca istendiğinde her bilgi bitini yüklemesi gerekenden çok daha hızlı depolar.
İnternet Tarayıcıları
Tüm internet tarayıcılarında önbellek bulunmaktadır. Tarayıcı önbelleği, ziyaret edilen web sitelerini daha hızlı görüntülemek için ihtiyaç duyduğu temel dosyaları depolar. Bu, siteyi oluşturan temel HTML dosyası gibi unsurların yanı sıra CSS stil sayfaları, Javascript’ler, çerezler ve resimler içerebilir.
Örneğin, herhangi bir web sitesini ziyaret ettiğinizde o sayfaya ait ilişkili tüm resimler, sayfayı oluşturmak için gereken HTML dosyaları ve oturum açma bilgileriniz tarayıcı ön belleğine indirilir.
Tarayıcı önbelleği silinirse ne olur?
Tarayıcı önbelleğini silerseniz daha önce girdiğiniz bir siteyi tekrar siteyi ziyaret ettiğinizde site daha yavaş açılacak, tekrar oturum açmanız ve ayarlarınızı yeniden düzenlemeniz gerekecektir. Sürekli kullanılan internet siteleri için önbellek olmazsa olmazdır.
Uygulamalar ve Oyunlar
Tüm uygulama ve oyunların önbelleği mevcuttur. Bunun sebebi uygulama içi işlemler, oturum açma bilgileri ve bölümlerin kayıt altına alınması gerekliliğidir. Uygulamalarda ve oyunlarda ön bellek olamasaydı her girişte kullanıcı bilgilerini yeniden girmemiz ve ayarları yeniden düzenlememiz gerekecekti. Buda kullanıcılar için oldukça büyük bir zaman kaybına neden olacaktı.
Uygulama önbelleği silinirse ne olur?
Uygulama önbelleği silindiğinde oturum açma bilgileri, kayıtlı tüm bilgiler, uygulama içi ayarlar ve alışveriş uygulamaları için sepete eklenen ürünler silinecektir.
Mobil oyun önbelleği silinirse ne olur?
Mobil oyunlarda önbellek silindiğinde giriş bilgileri, ayarlar ve çevrimdışı oyunlar için geçilen bölümler dahi silinebilmektedir.
Önbelleklerin Faydaları Nelerdir?
Önbellek kullanımı genelde kullanıcılardan çok üreticiler için önemlidir. Çünkü cihaz ve yazılımlar bu sayede çok daha verimli kullanılmaktadır. Kullanıcı açısından faydalarına bakıldığında:
- Cihaz ve yazılımların daha hızlı çalışmasını sağlar
- Veriler kayıt altına alındığından her seferinde girmek gerekmez
- İletişim formlarında verileri sizin için otomatik olarak yükler.
Önbelleklerin Olumsuz Yönleri Nelerdir?
Neredeyse tüm uygulama ve yazılımlarda önbellek kullanımı mevcut olduğundan bazen dezavantajları ile karşılaşmak mümkün oluyor.
Uygulamalarda uzun süre önbellek silinmediğinde çok fazla depolama alanı kaplayabiliyor. Bozuk bir önbellek uygulamanın çalışmamasına yada hata vermesine neden olabiliyor.
Önbellekler, bazen uygulamaların yada bir web sayfasının en son sürümünün veya diğer verilerin yüklemesini engelleyebilir.
Önbellek Temizleme Ne İşe Yarar?
Önbellek temizleme nedir? Önbellek temizleme, akıllı cihaz, uygulama ve yazılımlardaki sonraki kullanımları kolaylaştırmak için depolanan verilerin silinmesi anlamına geliyor.
Önbellek temizlendiğinde yukarıda bahsetmiş olduğumuz olumsuz yönler ortadan kalkmış olacaktır.
Önbellek nasıl temizlenir? Kullanıcı tarafından temizlenebilen önbellekler için uygulama ve yazılımlarda Ayarlar menüsünde Önbellek Temizle seçeneği bulunmaktadır.
Web tarayıcı önbelleği temizleme işlemi ise tarayıcı menüsünde Geçmiş bölümünden yapılmaktadır. Veriler tarayıcıda geçmiş olarak kayıt altına alınmaktadır. Bu bölümden belirli bir tarih aralığının ön belleğini silebilirsiniz.
Unutmayalım önbelleği temizlemek, bilgisayarınızın ve uygulamaların daha verimli çalışmasını sağlamak için tasarlanmış dosyaları da ortadan kaldıracaktır.
