Okuma süresi: 2 dakika
Salt okunur demek; dosyanın ana nitelikleri arasında bulunan ve dosyanın değiştirilmesini engelleyen bir özelliktir. Salt okunur durumdaki bir dosyayı silmek istediğinizde, sistem sizi bu konuda uyarır böylece yanlışlıkla silme işlemi yapmanızı engeller.
Aynı şekilde salt okunur durumdaki bir dosyayı bir yerden başka bir yere taşımak istediğinizde, ekranda küçük bir uyarı penceresi açılacaktır. Herhangi bir dosyanın salt okunur olup olmadığını anlamak için, ilk olarak dosya üzerine sağ tıklayın ve Özellikler sekmesini seçin. Sonrasında açılan küçük pencerenin alt bölümünde bulunan göreceğiniz Salt Okunur seçeneği işaretliyse, bu dosya salt okunur denir. İsterseniz bu dosyayı normal hale dönüştürebilirsiniz.
Salt Okunur, bilgisayar kullanıcılarının çok sık karşılaştığı bir bilgisayar terimidir. Salt Okunur ‘Read Only’ dosya türleri sadece okunabilir özelliğe sahiptirler. Bu dosya türleri üzerinde bir şey yazamaz, değişiklik yapamazsınız. Adından da anlaşıldığı gibi bu tür dosyalar sadece okunabilir özelliğe sahiptir.
Neden bir dosya salt okunur yapılır? Önemli bir dosya üzerinde bir değişiklik yapılmasını kısıtlamak amacı ile yapılır. Biçimlendirme ve düzenleme kısıtlamasıdır. Ancak belgenizi salt okunur yapmak, başka birinin belgenin yeni bir kopyasını oluşturmasını engellemez.
Bir Dosyayı Salt Okunur Nasıl Yaparım?
Dosyanızın içeriğini gözden geçirenlerin dosyada yanlışlıkla değiştirme yapmalarını istemiyorsanız, dosyayı salt okunur olarak açmalarını öneren uyarının görüntülenmesini sağlayabilirsiniz. Salt okunur bir dosya okunabilir ve kopyalanabilir. Bir dosya salt okunur dosya yapılırsa, değişiklikler ancak dosyaya yeni bir ad verilerek kaydedilebilir.
Bir örnekle salt okunur dosyanın kullanımını anlatırsak: Excel’de formüllerle birbirini tamamlayan bir tablo yaptınız. Bu tabloda bulunan formüllerin değiştirilmesini engellemek ve tablonun çalışabilirliğini korumak için salt okunur yapılır.
Şimdi bir dosyayı nasıl salt okunur yapabiliriz adım adım gerçekleştirelim:
- İlk olarak salt okunur yapacağımız dosyanın üzerine tıklayarak sağ tık Özellikler bölümüne giriyoruz.
- Genel bölümündeki Salt Okunur seçeneğini işaretliyoruz.
Görseldeki gibi Salt Okunur Kutucuğunu işaretledikten sonra Uygula / Tamam seçeneklerine tıklıyoruz. Bu işlem sonrasında seçtiğimiz dosya Salt Okunur Dosya olacaktır.
Salt Okunur Dosya ve Belge Üzerinde Nasıl Değişiklik Yapılır?
Bu dosya artık salt okunur olarak çalışacağından değişiklik yapmak istediğinizde “Bu dosya salt okunur olarak ayarlı. Farklı bir dosya adı kullanarak yeniden deneyin” hatası alırsınız. Dosyayı yeniden düzenlenebilir hale getirmek için aynı seçenekleri takip edip Salt okunur durumunu pasif hale getirip kaydetmeniz gerekmektedir.
Bu dosya üzerinde değişiklik yapmak istediğinizde “ancak farklı bir doya adı ile kopyası kayıt edilebilir. Dosya türünü normal hale getirmek isterseniz salt okunur kutucuğundaki işareti kaldırmanız yeterlidir.